اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای

دسته‌بندی: آموزش های عمومی
نویسنده: محمدخانی
تاریخ انتشار: آذر 26, 1403

لیست مطالب

اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای چیست؟

اختلال چند شخصیتی (اختلال هویت تجزیه‌ای)

اختلال چند شخصیتی یا اختلال هویت تجزیه‌ای یک اختلال روانشناختی پیچیده است که در آن فرد، دو یا چند هویت یا شخصیت مجزا و متمایز را تجربه می‌کند. این شخصیت‌ها به نوبت کنترل رفتار فرد را به عهده می‌گیرند و هر کدام ممکن است الگوهای رفتاری، خاطرات و ویژگی‌های متفاوتی داشته باشند.

علائم اختلال چند شخصیتی

وجود دو یا چند شخصیت متمایز: این شخصیت‌ها ممکن است نام، سن، جنسیت، علایق، و حتی سبک‌های لباس پوشیدن متفاوتی داشته باشند.
از دست دادن حافظه: فرد ممکن است در مورد دوره‌های زمانی، رویدادها، یا اطلاعات شخصی که در زمان حضور شخصیت‌های دیگر اتفاق افتاده است، حافظه نداشته باشد.
تغییرات ناگهانی در رفتار، احساسات و افکار: این تغییرات ممکن است در پاسخ به محرک‌های خاص یا بدون دلیل مشخص رخ دهند.
احساس جدایی از خود: فرد ممکن است احساس کند که ناظر بر بدن خود است و یا اینکه شخصیت‌های دیگر در بدن او زندگی می‌کنند.
مشکلات در روابط بین فردی: اختلال چند شخصیتی می‌تواند بر روابط فرد با خانواده، دوستان و همکاران تأثیر منفی بگذارد.

علل اختلال چند شخصیتی

علت دقیق اختلال چند شخصیتی هنوز به طور کامل شناخته شده نیست، اما برخی از عوامل زیر ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند:

تروماهای دوران کودکی: تجربه رویدادهای آسیب‌زا و تروماتیک در دوران کودکی، مانند سوءاستفاده جنسی، جسمی یا عاطفی، یکی از مهم‌ترین عوامل خطر برای ابتلا به این اختلال است.
مکانیسم دفاعی: برخی از افراد ممکن است از ایجاد شخصیت‌های جداگانه به عنوان یک مکانیسم دفاعی برای مقابله با تروماهای دوران کودکی استفاده کنند.
ژنتیک: عوامل ژنتیکی نیز ممکن است در ایجاد اختلال چند شخصیتی نقش داشته باشند.

درمان اختلال چند شخصیتی

درمان اختلال چند شخصیتی معمولاً طولانی و پیچیده است و شامل ترکیبی از روش‌های درمانی زیر است:

روان‌درمانی: روان‌درمانی، به ویژه روان‌درمانی شناختی-رفتاری، برای کمک به فرد در درک و مدیریت علائم اختلال، توسعه مهارت‌های مقابله‌ای و بهبود روابط بین فردی بسیار مهم است.
دارودرمانی: داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب و ضد روان‌پریشی ممکن است برای مدیریت برخی از علائم اختلال مانند افسردگی، اضطراب و توهمات استفاده شوند.

توجه: اختلال چند شخصیتی یک اختلال پیچیده است و درمان آن نیازمند صبر و همکاری بیمار و درمانگر است. اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائم این اختلال را دارد، مهم است که به یک متخصص روانپزشک یا روان‌شناس مراجعه کنید.

تروماهای دوران کودکی و اختلال شخصیت چندگانه

اختلال شخصیت چندگانه (یا اختلال هویت تجزیه‌ای) یک اختلال روانشناختی پیچیده است که معمولاً در پاسخ به تروماهای شدید و مکرر در دوران کودکی ایجاد می‌شود. این تروماها می‌توانند به عنوان یک مکانیسم دفاعی برای ذهن عمل کنند تا فرد بتواند از تجربه‌های دردناک و آسیب‌زا اجتناب کند.

تروماهایی که می‌توانند منجر به این اختلال شوند، شامل موارد زیر هستند:

سوء استفاده جنسی: این یکی از شایع‌ترین علل اختلال شخصیت چندگانه است. سوء استفاده جنسی در دوران کودکی می‌تواند تأثیرات عمیقی بر روان فرد بگذارد و باعث ایجاد شخصیت‌های جداگانه شود.
سوء استفاده فیزیکی: آزار و اذیت فیزیکی مکرر در دوران کودکی نیز می‌تواند به ایجاد اختلال شخصیت چندگانه منجر شود.
سوء استفاده عاطفی: تحقیر، طرد، و بی توجهی عاطفی در دوران کودکی می‌تواند به همان اندازه آسیب‌زا باشد و باعث ایجاد این اختلال شود.
رهاشدگی و جدایی: از دست دادن والدین یا مراقبان اصلی در دوران کودکی، به ویژه در سنین پایین، می‌تواند باعث ایجاد احساس ناامنی و ترس شود و در نهایت به اختلال شخصیت چندگانه منجر شود.
شاهد خشونت بودن: دیدن خشونت علیه دیگران، مانند خشونت خانگی، می‌تواند تأثیرات عمیقی بر کودکان بگذارد و باعث ایجاد این اختلال شود.
بلایای طبیعی: تجربه رویدادهای طبیعی مانند زلزله، سیل یا جنگ می‌تواند باعث ایجاد تروما شود و در برخی موارد به اختلال شخصیت چندگانه منجر شود.

مهم است بدانیم که:

همه افرادی که در دوران کودکی مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند به اختلال شخصیت چندگانه مبتلا نمی‌شوند. عوامل دیگری مانند عوامل ژنتیکی و عوامل شخصیتی نیز می‌توانند در ایجاد این اختلال نقش داشته باشند.

علائم اختلال هویت تجزیه‌ای (اختلال شخصیت چندگانه)

اختلال هویت تجزیه‌ای یک اختلال روانشناختی پیچیده است که با وجود دو یا چند هویت یا شخصیت مجزا در یک فرد مشخص می‌شود. این شخصیت‌ها به نوبت کنترل رفتار فرد را به عهده می‌گیرند و هر کدام ممکن است الگوهای رفتاری، خاطرات، ویژگی‌های متمایز و حتی واکنش‌های فیزیولوژیکی متفاوتی داشته باشند.

علائم این اختلال بسیار متنوع و پیچیده است و می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. برخی از علائم رایج عبارتند از:

علائم رفتاری

تغییرات ناگهانی در رفتار: این تغییرات ممکن است در نحوه صحبت کردن، راه رفتن، علایق، دوستان، و حتی سبک لباس پوشیدن فرد دیده شود.
از دست دادن حافظه: فرد ممکن است دوره‌های زمانی، رویدادها، یا اطلاعات شخصی را به یاد نیاورد. این فراموشی معمولاً در مورد رویدادهای تروماتیک یا اطلاعاتی که مربوط به شخصیت‌های دیگر است، اتفاق می‌افتد.
وجود شخصیت‌های متفاوت: هر شخصیت ممکن است نام، سن، جنسیت، حرفه، و حتی ویژگی‌های فیزیولوژیکی متفاوتی داشته باشد.
تغییرات فیزیولوژیکی: تغییراتی در بینایی، شنوایی، حساسیت به درد، و حتی نیازهای فیزیولوژیکی مانند اشتها و خواب ممکن است در بین شخصیت‌های مختلف دیده شود.

علائم عاطفی

تغییرات ناگهانی در احساسات: فرد ممکن است به سرعت از حالت شادی به غمگینی یا از خشم به آرامش تغییر کند.
احساس جدایی از خود: فرد ممکن است احساس کند که ناظر بر بدن خود است و یا اینکه شخصیت‌های دیگر در بدن او زندگی می‌کنند.
احساس بیگانگی: فرد ممکن است احساس کند که به محیط اطراف خود تعلق ندارد و یا اینکه افراد دیگر او را نمی‌شناسند.

علائم شناختی

تغییرات در الگوهای تفکر: هر شخصیت ممکن است سبک تفکر، باورها و ارزش‌های متفاوتی داشته باشد.
مشکلات در تمرکز و یادگیری: فرد ممکن است مشکلاتی در تمرکز بر روی یک کار، یادگیری اطلاعات جدید و حل مسائل داشته باشد.

سایر علائم

دردهای مزمن: برخی افراد مبتلا به این اختلال، دردهای مزمنی را تجربه می‌کنند که علت پزشکی مشخصی برای آن پیدا نمی‌شود.
اختلالات خواب: مشکلات خواب مانند بی‌خوابی یا خواب‌آلودگی بیش از حد، از دیگر علائم این اختلال است.
مشکلات در روابط بین فردی: این اختلال می‌تواند بر روابط فرد با خانواده، دوستان و همکاران تأثیر منفی بگذارد.

توجه: تشخیص اختلال هویت تجزیه‌ای نیازمند ارزیابی دقیق توسط یک متخصص روانپزشک یا روان‌شناس است. اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائم این اختلال را دارد، مهم است که به یک متخصص مراجعه کنید.

از دست دادن حافظه در اختلال هویت تجزیه‌ای

یکی از بارزترین علائم اختلال هویت تجزیه‌ای، از دست دادن حافظه یا فراموشی است. این فراموشی معمولاً در مورد رویدادهای مهم و آسیب‌زا رخ می‌دهد و می‌تواند به شکل‌های مختلفی بروز کند.

انواع فراموشی در اختلال هویت تجزیه‌ای

فراموشی انتخابی: فرد رویدادهای خاص و معمولاً تروماتیک را به یاد نمی‌آورد. این نوع فراموشی به عنوان یک مکانیسم دفاعی برای محافظت از فرد در برابر احساسات دردناک و خاطرات آزاردهنده عمل می‌کند.
فراموشی سیستماتیک: فرد بخش بزرگی از زندگی خود، مانند دوران کودکی یا یک دوره زمانی خاص، را فراموش می‌کند.
فراموشی گسسته: فرد به طور ناگهانی و بدون دلیل مشخص، هویت خود را فراموش می‌کند و ممکن است به مکانی دور سفر کند یا هویت جدیدی برای خود ایجاد کند.

دلایل از دست دادن حافظه در اختلال هویت تجزیه‌ای

مکانیسم دفاعی: مغز به عنوان یک مکانیسم دفاعی، خاطرات دردناک و تروماتیک را سرکوب می‌کند تا از فرد در برابر آسیب‌های روانی محافظت کند.
وجود شخصیت‌های مختلف: هر شخصیت در اختلال هویت تجزیه‌ای، خاطرات، دانش و مهارت‌های خاص خود را دارد. در نتیجه، فرد ممکن است در مورد تجربیات شخصیت‌های دیگر هیچ اطلاعی نداشته باشد.
تغییرات در ساختار مغز: برخی مطالعات نشان می‌دهند که ممکن است تغییراتی در ساختار مغز افراد مبتلا به اختلال هویت تجزیه‌ای رخ دهد که بر حافظه آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

تأثیر از دست دادن حافظه بر زندگی فرد

از دست دادن حافظه در اختلال هویت تجزیه‌ای می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر زندگی فرد داشته باشد. این افراد ممکن است در روابط بین فردی، عملکرد شغلی و زندگی روزمره با مشکل مواجه شوند. همچنین، این فراموشی می‌تواند باعث احساس سردرگمی، اضطراب و افسردگی در فرد شود.

تشخیص و درمان

تشخیص اختلال هویت تجزیه‌ای نیازمند ارزیابی دقیق توسط یک متخصص روانپزشک یا روان‌شناس است. درمان این اختلال معمولاً طولانی مدت است و شامل ترکیبی از روش‌های درمانی مانند روان‌درمانی، دارودرمانی و درمان‌های مکمل می‌باشد. هدف از درمان، کمک به فرد برای مدیریت علائم، بهبود روابط بین فردی و افزایش کیفیت زندگی است.

وجود دو یا چند شخصیت متمایز در اختلال هویت تجزیه‌ای

یکی از بارزترین ویژگی‌های اختلال هویت تجزیه‌ای، وجود دو یا چند شخصیت مجزا و متمایز در یک فرد است. این شخصیت‌ها به نوبت کنترل رفتار، احساسات و افکار فرد را به عهده می‌گیرند.

هر یک از این شخصیت‌ها دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

نام، سن و جنسیت متفاوت: هر شخصیت ممکن است نام، سن و جنسیت متفاوتی داشته باشد.
خاطرات و تجربیات مجزا: هر شخصیت دارای مجموعه خاطرات، دانش و مهارت‌های خاص خود است.
رفتارهای متفاوت: شخصیت‌های مختلف ممکن است رفتارهای بسیار متفاوتی از قبیل نحوه صحبت کردن، راه رفتن، علایق و حتی سبک لباس پوشیدن داشته باشند.
مهارت‌ها و توانایی‌های متفاوت: هر شخصیت ممکن است مهارت‌ها و توانایی‌های خاصی داشته باشد که شخصیت‌های دیگر از آن بی‌بهره باشند.
واکنش‌های فیزیولوژیکی متفاوت: شخصیت‌های مختلف ممکن است واکنش‌های فیزیولوژیکی متفاوتی به محرک‌ها نشان دهند، مانند تغییر در ضربان قلب، فشار خون یا حساسیت به درد.

چگونه شخصیت‌های مختلف کنترل را به دست می‌گیرند؟

تغییر از یک شخصیت به شخصیت دیگر معمولاً ناگهانی و غیرقابل پیش‌بینی است و ممکن است با علائمی مانند سرگیجه، سردرد یا احساس سبکی سر همراه باشد. این تغییرات اغلب در پاسخ به رویدادهای خاص یا استرس‌ها رخ می‌دهد.

چه عواملی باعث ایجاد شخصیت‌های مختلف می‌شود؟

علت دقیق ایجاد شخصیت‌های مختلف در اختلال هویت تجزیه‌ای هنوز به طور کامل شناخته شده نیست، اما محققان معتقدند که تروماهای شدید دوران کودکی، به ویژه سوء استفاده جنسی، فیزیکی یا عاطفی، نقش مهمی در این فرآیند دارند. ایجاد شخصیت‌های مختلف می‌تواند به عنوان یک مکانیسم دفاعی برای مقابله با این تروماها عمل کند.

اهمیت تشخیص و درمان

تشخیص دقیق اختلال هویت تجزیه‌ای و درمان مناسب آن برای بهبود کیفیت زندگی فرد بسیار مهم است. درمان این اختلال معمولاً طولانی مدت است و شامل ترکیبی از روش‌های درمانی مانند روان‌درمانی، دارودرمانی و درمان‌های مکمل می‌باشد. هدف از درمان، کمک به فرد برای مدیریت علائم، بهبود روابط بین فردی و افزایش کیفیت زندگی است.

تغییرات ناگهانی در رفتار و افکار در اختلال هویت تجزیه‌ای

یکی از بارزترین نشانه‌های اختلال هویت تجزیه‌ای، تغییرات ناگهانی و غیرقابل پیش‌بینی در رفتار و افکار فرد است. این تغییرات ممکن است برای فرد و اطرافیانش بسیار گیج‌کننده و نگران‌کننده باشد.

این تغییرات می‌توانند در موارد زیر دیده شوند:

تغییرات در شخصیت: فرد ممکن است به طور ناگهانی از شخصی آرام و درون‌گرا به شخصی برون‌گرا و پر انرژی تبدیل شود. یا ممکن است علاقه‌مندی‌ها، سبک ارتباطی و حتی باورهای مذهبی‌اش به طور کامل تغییر کند.
تغییرات در حافظه: فرد ممکن است دوره‌های زمانی را به یاد نیاورد، یا اطلاعات شخصی مهمی را فراموش کند. همچنین ممکن است در مورد رویدادهای گذشته، خاطرات متناقضی داشته باشد.
تغییرات در مهارت‌ها: فرد ممکن است ناگهان توانایی انجام کاری را که قبلاً به خوبی انجام می‌داد از دست بدهد، یا برعکس، مهارت جدیدی را از خود نشان دهد که قبلاً از آن بی‌خبر بوده است.
تغییرات در احساسات: فرد ممکن است به سرعت از شادی به غمگینی یا از خشم به آرامش تغییر کند. این تغییرات در احساسات اغلب با تغییرات در شخصیت همراه هستند.
تغییرات در فیزیولوژی بدن: فرد ممکن است تغییراتی در ضربان قلب، فشار خون، حساسیت به درد یا نیازهای فیزیولوژیکی مانند اشتها و خواب تجربه کند.

علت این تغییرات ناگهانی چیست؟

این تغییرات به دلیل وجود شخصیت‌های مختلف در ذهن فرد رخ می‌دهد. هر شخصیت دارای الگوهای رفتاری، احساسات، خاطرات و حتی فیزیولوژی منحصر به فرد خود است. زمانی که یکی از این شخصیت‌ها کنترل را به دست می‌گیرد، فرد تغییرات قابل توجهی را در رفتار و افکار خود تجربه می‌کند.

چه عواملی باعث ایجاد این تغییرات می‌شود؟

تروماهای دوران کودکی: تجربه رویدادهای تروماتیک در دوران کودکی، مانند سوء استفاده جنسی، فیزیکی یا عاطفی، می‌تواند باعث ایجاد مکانیسم دفاعی چند شخصیتی شود.
استرس: رویدادهای استرس‌زا در زندگی روزمره نیز می‌توانند باعث تغییر شخصیت و بروز علائم اختلال شوند.
روابط بین فردی: تعاملات فرد با دیگران می‌تواند بر شخصیت‌هایی که کنترل را به دست می‌گیرند تأثیر بگذارد.

تشخیص و درمان

اختلال هویت تجزیه‌ای و چالش‌های روابط بین فردی

اختلال هویت تجزیه‌ای (DID) به دلیل ماهیت پیچیده و متنوعی که دارد، می‌تواند چالش‌های جدی را در روابط بین فردی افراد مبتلا ایجاد کند. این چالش‌ها ناشی از وجود چندین شخصیت با ویژگی‌ها، نیازها و خواسته‌های متفاوت در یک فرد است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین مشکلاتی که افراد مبتلا به DID در روابط خود با دیگران تجربه می‌کنند، می‌پردازیم:

ناپایداری در روابط: به دلیل تغییر شخصیت‌ها و رفتارهای فرد مبتلا، روابط او با دیگران اغلب ناپایدار و پر از تنش است. این ناپایداری باعث می‌شود که دیگران در درک و پیش‌بینی رفتار فرد دچار مشکل شوند و اعتمادشان به او سلب شود.
مشکل در ایجاد صمیمیت: وجود شخصیت‌های مختلف با نیازها و ترس‌های متفاوت، ایجاد صمیمیت عمیق و پایدار را برای فرد مبتلا دشوار می‌کند. این افراد ممکن است در بیان احساسات واقعی خود مشکل داشته باشند یا از نزدیک شدن به دیگران هراس داشته باشند.
مشکل در برقراری ارتباط: تفاوت در سبک‌های ارتباطی شخصیت‌های مختلف، باعث می‌شود که فرد مبتلا در برقراری ارتباط موثر با دیگران با مشکل مواجه شود. این مشکل می‌تواند به سوء تفاهم، ناراحتی و قطع روابط منجر شود.
مشکل در حفظ روابط طولانی مدت: به دلیل ناپایداری روابط و مشکلات در ایجاد صمیمیت، افراد مبتلا به DID اغلب در حفظ روابط طولانی مدت با دوستان، خانواده و شریک عاطفی خود با مشکل مواجه می‌شوند.
احساس شرم و گناه: بسیاری از افراد مبتلا به DID احساس شرم و گناه می‌کنند، زیرا نمی‌توانند رفتارهای غیرقابل کنترل خود را توضیح دهند یا مسئولیت آن‌ها را بپذیرند. این احساسات منفی می‌تواند بر روابط آن‌ها با دیگران تأثیر منفی بگذارد.
ترس از طرد شدن: ترس از اینکه دیگران از آن‌ها به دلیل متفاوت بودنشان طرد شوند، می‌تواند باعث شود که افراد مبتلا به DID از برقراری روابط نزدیک اجتناب کنند.

راهکارهای مقابله با این چالش‌ها

درمان: درمان روانشناختی یکی از مهم‌ترین راهکارها برای بهبود روابط بین فردی در افراد مبتلا به DID است. درمانگر می‌تواند به فرد کمک کند تا با شخصیت‌های مختلف خود ارتباط برقرار کند، مهارت‌های ارتباطی خود را بهبود بخشد و اعتماد به نفس خود را افزایش دهد.
آموزش مهارت‌های اجتماعی: آموزش مهارت‌های اجتماعی به فرد مبتلا می‌تواند به او کمک کند تا بهتر با دیگران ارتباط برقرار کند و روابط سالم‌تری را ایجاد کند.
حمایت خانواده و دوستان: حمایت خانواده و دوستان می‌تواند نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به DID داشته باشد.
گروه‌های حمایتی: شرکت در گروه‌های حمایتی به افراد مبتلا این امکان را می‌دهد تا با افرادی که شرایط مشابهی دارند ارتباط برقرار کنند و از تجربیات آن‌ها بهره‌مند شوند.

توجه: اختلال هویت تجزیه‌ای یک بیماری پیچیده است و درمان آن نیازمند صبر و همکاری فرد مبتلا و درمانگر است. با درمان مناسب و حمایت اطرافیان، افراد مبتلا به DID می‌توانند روابط سالم‌تر و رضایت‌بخش‌تری را تجربه کنند.

احساس جدایی از خود در اختلال هویت تجزیه‌ای

احساس جدایی از خود یکی از علائم بارز اختلال هویت تجزیه‌ای است. این احساس به این معناست که فرد خود را به‌عنوان یک موجود واحد و یکپارچه تجربه نمی‌کند، بلکه احساس می‌کند که از بدن یا ذهن خود جدا شده است. این تجربه می‌تواند بسیار گیج‌کننده و ناراحت‌کننده باشد.

افراد مبتلا به اختلال هویت تجزیه‌ای، این احساس را به روش‌های مختلفی توصیف می‌کنند:

احساس ناآشنایی با خود: فرد ممکن است احساس کند که بدن یا ذهنش به او تعلق ندارد و او تنها یک ناظر خارجی است که به بدن خود نگاه می‌کند.
احساس بی‌حسی یا بی‌تفاوتی: فرد ممکن است احساسات قوی مانند شادی، غم یا عصبانیت را تجربه نکند و نسبت به اتفاقات اطراف خود بی‌تفاوت باشد.
احساس خارج از بدن شدن: فرد ممکن است احساس کند که از بدن خود خارج شده و به آن از بالا نگاه می‌کند.
احساس عدم واقعیت: فرد ممکن است احساس کند که دنیای اطرافش واقعی نیست و همه چیز مانند یک رویا است.
احساس کنترل نشدن بر بدن: فرد ممکن است احساس کند که بدن او توسط نیرویی خارجی کنترل می‌شود و او نمی‌تواند بر آن تأثیر بگذارد.

فیلم شکافته (Split)؛ سفری به اعماق تاریک ذهن

فیلم شکافته (Split) یک تریلر روانشناختی مهیج است که در سال 2016 توسط M. Night Shyamalan کارگردانی شده است. این فیلم داستان مردی به نام کوین وندل کرامب را روایت می‌کند که به اختلال هویت چندگانه مبتلا است و 23 شخصیت مجزا در ذهن او وجود دارد.

داستان فیلم:

سه دختر نوجوان توسط یکی از شخصیت‌های کوین به نام دنیس ربوده می‌شوند و در یک اتاق زیرزمینی زندانی می‌شوند. در طول فیلم، دختران با شخصیت‌های مختلف کوین روبرو می‌شوند و سعی می‌کنند راهی برای فرار پیدا کنند. اما در این بین، یک شخصیت قدرتمند و خطرناک به نام هیولا در حال بیدار شدن است و تهدیدی جدی برای همه محسوب می‌شود.

از دیدگاه روانشناسی، فیلم شکافته به چندین موضوع مهم می‌پردازد:

اختلال هویت چندگانه (DID): فیلم با دقت و ظرافت به نمایش اختلال هویت چندگانه می‌پردازد و تصویری نسبتا واقع‌گرایانه از این اختلال روانی ارائه می‌دهد. البته، به دلیل ماهیت دراماتیک فیلم، برخی از جنبه‌های این اختلال اغراق‌آمیز شده‌اند.
تروما و دفاع‌های روانی: فیلم نشان می‌دهد که چگونه تجربیات تروماتیک دوران کودکی می‌تواند منجر به ایجاد مکانیسم‌های دفاعی پیچیده مانند اختلال هویت چندگانه شود. شخصیت‌های مختلف کوین وندل کرامب، هر کدام محصولی از یک تجربه تروماتیک خاص هستند.
ماهیت هویت: فیلم به این پرسش می‌پردازد که هویت ما چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟ آیا هویت ما ثابت است یا می‌تواند تغییر کند؟ شخصیت‌های مختلف کوین نشان می‌دهند که هویت می‌تواند بسیار سیال و متغیر باشد.
قدرت ذهن: فیلم شکافته به قدرت ذهن انسان و تأثیر آن بر بدن اشاره می‌کند. شخصیت هیولا، که قوی‌ترین و خطرناک‌ترین شخصیت کوین است، نمادی از قدرت ناخودآگاه و نیروهای تاریک درون ذهن انسان است.

نقاط قوت فیلم از دیدگاه روانشناسی:

نمایش واقع‌گرایانه برخی از علائم DID: فیلم برخی از علائم رایج DID مانند تغییر در صدا، رفتار، و حتی فیزیولوژی بدن را به خوبی به تصویر می‌کشد.
تاکید بر نقش تروما در ایجاد اختلالات روانی: فیلم به اهمیت تروما در شکل‌گیری اختلالات روانی مانند DID اشاره می‌کند و به مخاطب کمک می‌کند تا این اختلال را بهتر درک کند.
برانگیختن بحث و گفتگو: فیلم شکافته باعث شده است که مردم در مورد اختلالات روانی، تروما و ماهیت هویت بیشتر فکر کنند و بحث کنند.

محدودیت‌های فیلم از دیدگاه روانشناسی:

اغراق در برخی از جنبه‌های DID: به دلیل ماهیت دراماتیک فیلم، برخی از جنبه‌های DID اغراق‌آمیز شده‌اند. برای مثال، تغییر شخصیت‌ها در فیلم به سرعت و به صورت ناگهانی رخ می‌دهد، در حالی که در واقعیت این تغییرات معمولاً تدریجی‌تر هستند.
کاهش پیچیدگی اختلال: فیلم تنها به چند شخصیت اصلی و برجسته می‌پردازد، در حالی که افراد مبتلا به DID ممکن است ده‌ها یا حتی صدها شخصیت داشته باشند.
تمرکز بر جنبه‌های هیجان‌انگیز: فیلم بیشتر بر جنبه‌های هیجان‌انگیز و ترسناک اختلال تمرکز کرده است و کمتر به ابعاد انسانی و اجتماعی آن پرداخته است.

در کل، فیلم شکافته یک اثر سینمایی جذاب و تأمل‌برانگیز است که به مخاطب فرصتی می‌دهد تا با دنیای پیچیده و اغلب ناشناخته اختلالات روانی آشنا شود.

اما مهم است به خاطر داشته باشیم که این فیلم یک اثر هنری است و هدف اصلی آن سرگرم کردن مخاطب است. بنابراین، نباید آن را به عنوان یک منبع علمی برای مطالعه اختلال هویت چندگانه در نظر گرفت.

سئوالات متداول :

اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای چیست؟
اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای یک نوع اختلال روانی است که در آن فرد هویت‌های مختلفی را تجربه می‌کند.

چه علائمی برای اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای وجود دارد؟
علائم شامل وجود چندین شخصیت متمایز، از دست دادن حافظه، و تجربه‌های گسسته از واقعیت است.

اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص توسط متخصص روان‌شناسی یا روان‌پزشک با مصاحبه‌های دقیق و ارزیابی‌های بالینی انجام می‌شود.

علل اصلی اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای چیست؟
این اختلال اغلب ناشی از تجربه‌های شدید استرس یا تروما در کودکی، مانند سوءاستفاده، می‌باشد.

آیا اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای قابل درمان است؟
بله، درمان شامل روان‌درمانی طولانی‌مدت، مانند درمان شناختی-رفتاری یا هیپنوتراپی است.

چه تفاوتی بین اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای و اسکیزوفرنی وجود دارد؟
اسکیزوفرنی شامل توهم و هذیان است، در حالی که اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای شامل هویت‌های جداگانه می‌باشد.

اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای چقدر شایع است؟
این اختلال نادر است و در حدود 1 تا 3 درصد از جمعیت دیده می‌شود.

آیا همه افراد مبتلا به اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای متوجه مشکل خود هستند؟
خیر، بسیاری از افراد مبتلا ممکن است از وجود هویت‌های دیگر خود آگاه نباشند.

چگونه می‌توان با فردی که اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای دارد، رفتار کرد؟
با همدلی، صبر و حمایت از او در جستجوی درمان حرفه‌ای.

آیا اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای ارثی است؟
هیچ شواهدی برای ارثی بودن این اختلال وجود ندارد و عوامل محیطی نقش بیشتری دارند.

اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای چگونه بر زندگی فرد تأثیر می‌گذارد؟
می‌تواند به مشکلات حافظه، روابط اجتماعی و کارکرد روزانه منجر شود.

آیا فیلم‌هایی درباره اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای وجود دارد؟
بله، فیلم‌هایی مانند Split و Sybil به این موضوع پرداخته‌اند.

اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای بیشتر در زنان است یا مردان؟
تحقیقات نشان می‌دهد که این اختلال بیشتر در زنان تشخیص داده می‌شود.

آیا هویت‌های مختلف در اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای از یکدیگر آگاه هستند؟
در برخی موارد ممکن است آگاهی وجود داشته باشد، اما اغلب هویت‌ها مستقل هستند.

آیا اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای با دارو درمان می‌شود؟
داروها به تنهایی موثر نیستند، اما برای درمان علائم همراه مانند افسردگی یا اضطراب تجویز می‌شوند.

آیا اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای خطرناک است؟
خطرناک بودن به فرد و هویت‌های او بستگی دارد، اما معمولاً به خود فرد آسیب می‌زند.

چه تفاوتی بین اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای و اختلال گسستگی وجود دارد؟
اختلال چند شخصیتی یکی از انواع اختلالات گسستگی است.

آیا کودکان نیز به اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای مبتلا می‌شوند؟
بله، اما تشخیص آن در کودکان دشوارتر است.

آیا افراد با اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای می‌توانند زندگی عادی داشته باشند؟
با درمان مناسب، امکان بهبود و زندگی عادی وجود دارد.

آیا استرس می‌تواند باعث اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای شود؟
استرس شدید و تروما از عوامل اصلی این اختلال هستند.

آیا اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای در DSM-5 ذکر شده است؟
بله، این اختلال در DSM-5 با نام اختلال هویت گسسته تعریف شده است.

هویت‌های مختلف در اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای چگونه شکل می‌گیرند؟
اغلب به عنوان یک مکانیسم دفاعی برای مقابله با تروما ایجاد می‌شوند.

آیا اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای قابل پیشگیری است؟
پیشگیری مستقیم ممکن نیست، اما درمان زودهنگام تروما می‌تواند کمک‌کننده باشد.

چگونه می‌توان اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای را از تظاهر ساختگی تشخیص داد؟
متخصصان با مصاحبه‌های دقیق و استفاده از ابزارهای تشخیصی این تفاوت را مشخص می‌کنند.

هویت‌های مختلف در اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای چه ویژگی‌هایی دارند؟
هر هویت ممکن است نام، جنسیت، سن و رفتار خاص خود را داشته باشد.

آیا افراد مبتلا به اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای خاطرات مشترکی دارند؟
خیر، معمولاً هویت‌ها خاطرات جداگانه‌ای دارند.

اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای در چه سنی بروز می‌کند؟
معمولاً علائم در دوران کودکی یا نوجوانی شروع می‌شوند.

آیا شخصیت‌های مختلف در اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای می‌توانند یکدیگر را کنترل کنند؟
برخی هویت‌ها ممکن است تسلط بیشتری بر رفتار داشته باشند.

آیا افراد مبتلا به اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای می‌توانند شغل داشته باشند؟
بله، با مدیریت صحیح علائم، امکان اشتغال وجود دارد.

آیا اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای در همه فرهنگ‌ها وجود دارد؟
بله، اما نحوه بروز و تشخیص آن ممکن است در فرهنگ‌های مختلف متفاوت باشد.

مقالات مرتبط با اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای

اختلال چند شخصیتی یا هویت تجزیه‌ای یکی از پیچیده‌ترین اختلالات روانی است که در آن فرد هویت‌های جداگانه‌ای را تجربه می‌کند. این اختلال می‌تواند بر جنبه‌های مختلف زندگی فرد تأثیر بگذارد. در ادامه مقالاتی مرتبط با این موضوع معرفی شده‌اند که می‌توانید برای اطلاعات بیشتر مطالعه کنید:

مقالات پیشنهادی:

برای مطالعه بیشتر روی لینک‌های بالا کلیک کنید.

سبد خرید