مشاوره نوجوان
سال‌های نوجوانی و دوران بلوغ، یکی از مراحل مهم رشد انسان است و افراد در این دوران، دچار تغییرات جسمی، رفتاری، روانی، ارتباطی و هویتی بسیاری می‌شوند. این تغییرات ممکن است خود را با بروز احساسات و نشانه‌هایی همچون استرس، اضطراب، خشم، لجبازی، افت تحصیلی، سردرگمی جنسی، سوء رفتار و انزوای اجتماعی و غیره نشان دهند و بر ارتباط بین نوجوان با والدین و دیگر اعضای خانواده، تاثیرات مخربی بگذارند. در مشاوره نوجوان، تراپیست متخصص به نوجوان کمک می‌کند تا افکار و احساسات خود را بشناسد و مهارت لازم برای مدیریت آنها را یاد بگیرد. کلینیک صدرا در کنار شما و فرزندتان است تا در صورتی که احساس نیاز کردید، بهترین خدمات مشاوره نوجوان را برای کمک به فرزندتان ارائه دهد.
مشاوره نوجوان به چه معنا است؟
مشاوره نوجوان (Adolescent Counseling)، به طور خاص برای کودکان و نوجوانانی است که با اضطراب، افسردگی یا تروما روبرو هستند. مشاوره نوجوان معمولاً برای افراد بین ۱۲ تا ۱۸ سال است و انواع مختلفی دارد که می‌تواند به صورت مشاوره فردی، گروهی یا خانواده انجام شود. هدف مشاوره نوجوان کمک به فرد برای درک احساسات، افکار و رفتارهایش است و از مزایای آن می‌توان به تنظیم و جهت‌دهی بهتر احساسات، روابط خانوادگی قوی‌تر و عزت نفس بالاتر اشاره کرد.
مشاوره نوجوان چرا مهم است؟
نوجوانی، دوره‌ای است که تغییرات جسمی وعاطفی زیادی را به همراه دارد.تغییرات فیزیکی اغلب به عنوان بلوغ شناخته می‌شود و تغییرات هورمونی می‌تواند برسلامت جسمی وعاطفی نوجوان تاثیرات مخربی بگذارد.عوامل بیرونی مانند‌رسانه‌های اجتماعی، رفتار خانواده،فشار همسالان وغیره نیز برسلامت روان نوجوان تاثیرات عمیقی را دارند. علاوه بر این، نوجوان همیشه با مسائل مربوط به عزت نفس و ارتباط با جامعه، مسائل جنسی وغیره نیز دست و پنجه نرم می‌کند.در نوجوانی هویت خود را شکل می‌دهیم و تصمیم می‌گیریم چه چیزی برایمان مهم است وقرار است دربزرگسالی چه کسی باشید.تغییرات زیاد در این دوران، نوجوان را مستعد حساس بودن، تجربه نوسانات خلقی و سطح اعتماد به نفس کند. در مشاوره نوجوان، مشاور یا درمان‌گر می‌داند، تجربه‌اش را دارد و می‌تواند با رویکردهای روانکاوی مناسب، آنچه برای گذر از این دوره آسیب‌پذیری لازم است را انجام دهد. مشاور نوجوان، دقیقاً کاری را انجام می‌دهد و روشی را انتخاب می‌کند که ممکن است والدین در انجام و انتخاب آن روش مشکل داشته باشند.
اگر نوجوان هستید و نمی‌توانید در مورد احساسات و مشکلات شخصی با والدین خود صحبت کنید و این موضوع بر مدرسه، روابط با دوستان یا خانواده تاثیر می‌گذارد، مشاوران کلینیک صدرا گوشی شنوا برای ابراز احساسات و مشکلات شما خواهد بود.
چه زمانی مشاوره نوجوان لازم است؟
به عنوان یک نوجوان شاید نمی‌دانید چگونه در مورد مشکلات احساسی، ذهنی و رفتاری با والدین خود صحبت کنید. به همین دلیل بهتر است با یک فرد معتمد در خانواده و دور اطرافیان یا یک مشاور متخصص حرف بزنید. وقتی به غریزه و احساس خود اعتماد دارید که در دورانی سخت قرار گرفته‌اید و احساس ناراحتی واقعا اذیت‌تان می‌کند و به کمک نیاز دارید، درنگ کردن در مراجعه به مشاور یا درمان‌گر، ممکن است حال شما را بدتر کند.
به عنوان پدر و مادر نیز ممکن است تغییرات رفتاری را در نوجوان خود مشاهده کنید و ندانید آیا به مشاوره نیاز دارد یا خیر. با فرزند خود در مورد این تغییرات و مشکلات صحبت کنید و به او بگویید اگر برایش سخت است که با ما به عنوان پدر یا مادر صحبت کند، خوشحال می‌شود با شخص دیگر مشاوره داشته باشد و حرف بزند. مشاهده تغییرات رفتاری نوجوان، بهترین نشانه برای والدین است که فرزندشان نیاز به مشاوره روانشناسی یا درمان دارد. موارد زیر مسائل و مشکلاتی هستند که مشاوره نوجوان می‌تواند به بهبود آنها کمک کند:
- قلدری
- اضطراب
- افسردگی
- بیش فعالی
- طلاق والدین
- نارسایی توجه
- مسائل مربوط به عزت نفس واعتماد به نفس
- حوادث تروماتیک (تجربه یک رویداد تلخ وآسیب‌زا)
- اوتیسم
- مشکلات تحصیلی
- اختلال در یادگیری
- واکنش‌های غیر عادی
- محیط استرس‌زا در خانواده
- اختلال در روابط خانوادگی
- سوء رفتار همچون پرخاشگری
- اختلالات اشتها
- انزوای اجتماعی
- سردرگمی جنسی
- تعارضات بین فردی
- مشکلات مربوط به رابطه
- سوء استفاده جسمی، جنسی، کلامی
- و…
مشاوره نوجوان چه کمکی می‌کند؟
خدمات مشاوره نوجوان، فرد را تشویق می‌کند تا در این دوره پر فراز و نشیب، به رشد روانی و اجتماعی مطلوب نزدیک شده و احساس خوبی نسبت به خود و اطرافیان داشته باشد. تغییرات هورمونی در دوران نوجوانی بسیار شدید و البته جدی است که برخی از این گردنه به سلامت عبور می‌کنند و برخی نیز نمی‌توانند با این چالش و اثراتش بر روان و جسم خود کنار بیایند. این تغییرات جسمی می‌توانند ظاهر بیرونی داشته باشند و در رفتارهایی همچون خشم، پرخاشگری و تعارض خانوادگی بروز پیدا کنند، یا ممکن است نوجوان احساسات خود را در دوره انتقال به جوانی و بزرگسالی درونی کند و در قالب اضطراب، افسردگی و انزوای اجتماعی خود را نشان دهد.
مشاوره نوجوان، فرصت ارزشمندی است و به نوجوان کمک می‌کند تا خود، رفتار، افکار، احساسات و تعاملات خود با دیگران را در این دوران حساس رشد درک کند و ارتقا دهد. در این نوع مشاوره، همچنین استعدادیابی تحصیلی و شغلی نیز برای کمک به نوجوان در جهت موفقیت در این مسیرها، ارائه می‌شود. از مزایا و کمک‌های مشاوره نوجوان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد، کمک به:
- رشد عاطفی
- رشد فیزیکی
- رشد شناختی
- رشد اجتماعی
- تربیت جنسی
- ارتقای سلامت روان
- رشد سطح یادگیری
- پیشگیری از افسردگی
- رشد مهارت‌های ارتباطی
- کاهش استرس و اضطراب
- رشد مهارت‌های حل مسئله
- کمک به درک هویت جنسی
- رشد و بهبود اعتماد به نفس
- رشد مهارت‌های تصمیم گیری
- شکوفایی استعدادها و توانمندی‌ها
- جلوگیری از تاخیر رشد و ناهنجاری‌ها
- و…
- تغییرات رفتاری
- اختلال در تمرکز
- سرکشی و قلدری
- پرخاشگری ناگهانی
- خشم غیر قابل کنترل
- نوسانات خلقی شدید
- افت ناگهانی در تحصیل
- احساس ناامیدی مداوم
- تغییر قابل توجه در عادات غذایی
- کناره‌گیری ناگهانی از جامعه (انزوا)
- کاهش یا افزایش قابل مشاهده وزن و اشتها
- صحبت در مورد افکار خودزنی، مرگ یا خودکشی
- احساس غمگینی، افسردگی، عصبانیت یا اضطراب
- و…
نشانه‌های نیاز به مشاوره نوجوان چیست؟
با توجه به تغییرات رشدی و احساسی که نوجوان شما به ویژه در کشاکش دوران بلوغ و انتقال به دوره جوانی تجربه می‌کند، ممکن است زندگی او را تحت تاثیر فشارهای متعدد ناشی از این تغییرات قرار دهد. چنانچه تاثیرات عمیق باشد، خود را در رفتار و گفتار و احساسات نوجوان نشان می‌دهد و این جا است که شما به عنوان پدر و مادر با مشاهده این تغییرات این نیاز را حس می‌کنید که فرزندم به مشاوره نوجوان نیاز دارد. موارد زیر بخشی از رفتارها و نشانه‌هایی است که هم به خود نوجوان و هم والدین نیاز به مشاوره روانشناسی را گوشزد می‌کند:
در صورت مشاهد تغییرات ناگهانی در رفتار، احساسات و وضعیت جسمانی نوجوان خود، کلینیک صدرا با مشاورین توانمند و متخصص خود آماده است تا به فرزند شما از طریق مشاوره نوجوان کمک کند.
فرآیند خدمت مشاوره نوجوان در کلینیک صدرا چگونه است؟
فرآیند درمان در مشاوره نوجوان کلینیک صدرا با استفاده از رویکردهای روانکاوی و روان پویشی استاندارد و تایید شده یا به صلاحدید تراپیست، از طریق دیگر رویکردها همچون رویکرد درمانی شناختی رفتاری (CBT) انجام می‌شود. مشاوره نوجوان به صورت مشاوره فردی است و در صورت تشخیص و صلاحدید یک یا چند جلسه به صورت مجزا با والدین یا مشترک با حضور والدین و نوجوان برگزار می‌شود. همچنین، در کلینیک صدرا مشاوره خانواده نیز در این حوزه ارائه می‌شود که عمدتا بر مشکلات و چالش‌های روابط در خانواده‌ای که فرزند نوجوان یا کودک دارند تمرکز دارد. جلسات مشاوره ۱ ساعته است و فرآیند آن شامل مراحل زیر می‌شود:
۱. مصاحبه بالینی
شما به عنوان یک نوجوان یا پدر و مادری که فرزند نوجوان دارید، می‌توانید به روش‌های حضوری، تلفنی یا فضای چت در مصاحبه بالینی شرکت کنید. در مصاحبه بالینی، بر اساس مشاهدات و شرح حالی که توسط والدین یا خود نوجوان ارائه می‌شود و همچنین صحبت درمان‌گر با نوجوان، یک نیازسنجی دقیق انجام می‌شود. مصاحبه بالینی معمولاً بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد و هزینه آن در کلینیک صدرا رایگان است.
۲. اتاق درمان
در جلسه اول اتاق درمان، تراپیست با نوجوان صحبت می‌کند و اطلاعاتی در مورد رویکرد درمانی تعیین شده به وی و والدین او داده می‌شود. پس از جلسه و در صورت توافق طرفین یک قرارداد ضمنی بین نوجوان یا والدین با درمان‌گر بسته می‌شود و جلسات درمان ادامه پیدا می‌کند.
۳. ادامه جلسات مشاوره
در صورت توافق درمان‌گر با نوجوان و والدین او، ساعت و روزهای جلسات درمان تعیین می‌شود. جلسات مشاوره نوجوان در کلینیک صدرا بین ۴۵ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد. اتاق درمان معمولا پروسه‌ای ۳ تا ۶ ماهه (کمتر یا بیشتر) دارد و می‌تواند در مواردی به تشخیص تراپیست و شرایط درمان‌جو به شکل آنلاین نیز برگزار شود. جلسات به صلاحدید تراپیست به ۳ شکل زیر برگزار می‌شوند:
- جلسات مشاوره فردی تنها با حضور نوجوان
- گاهی جلسات مجزا با حضور پدر یا مادر یا هر دو، بدون حضور نوجوان
- گاهی جلسات گروهی با حضور نوجوان و والدین
۴. پایان جلسات مشاوره
در تمام طول مسیر درمان، با دقت و به صورت منظم وضعیت پیشرفت درمانی درمان‌جو بررسی و ارزیابی می‌شود. در پایان جلسات با توجه به وضعیت نوجوان تصمیم‌گیری می‌شود که جلسات اتاق درمان ادامه پیدا کند یا خیر.
برای آشنایی با قوانین، مقررات و شرایط اتاق درمان می‌توانید به این صفحه اصلی خدمات مشاوره و روانشناسی مراجعه کنید.
اگر ابهام یا سوالی داشتید که هنوز پاسخی براش پیدا نکردید، ما اینجا هستیم تا راهنمای‌تان کنیم. هر آنچه برای شما فرزند نوجوانتان مفید باشد را با تمام توان و تخصص خود برای کمک به شما انجام می‌دهیم.
سوالات متداول
۱. مشاوره نوجوان چیست؟
مشاوره نوجوان نوعی خدمات روانشناسی و فرایند درمانی است که به طور خاص برای کمک به نوجوانان ۱۲ تا ۱۸ سال در حل مشکلات و چالش‌های رفتاری، ذهنی، احساسی و ارتباطی در دوران بلوغ و انتقال به جوانی و بزرگسالی طراحی شده است.
۲. هدف از مشاوره نوجوان چیست؟
هدف مشاوره نوجوان کمک به فرد برای درک احساسات، افکار و رفتارهایش است و از مزایای آن می‌توان به تنظیم و جهت دهی بهتر احساسات، روابط خانوادگی قوی‌تر و عزت نفس بالاتر اشاره کرد.
۳. مشاوره نوجوان در حل چه مشکلاتی کمک می‌کند؟
- قلدری
- طلاق والدین
- اضطراب
- افسردگی
- مسائل مربوط به عزت نفس و اعتماد به نفس
- حوادث تروماتیک (تجربه یک رویداد تلخ و آسیب‌زا)
- بیش فعالی
- نارسایی توجه
- اوتیسم
- واکنش‌های غیر عادی
- سوء رفتار همچون پرخاشگری
- اختلال در یادگیری
- مشکلات تحصیلی
- محیط استرس‌زا در خانواده
- اختلال در روابط خانوادگی
- تعارضات بین فردی
- مشکلات مربوط به رابطه
- اختلالات اشتها
- سوء استفاده جسمی، جنسی، کلامی و غیره
- سردرگمی جنسی
- انزوای اجتماعی
- و…
۴. چه زمانی باید به دنبال مشاوره برای نوجوان خود باشیم؟
- پرخاشگری ناگهانی
- احساس ناامیدی مداوم
- احساس غمگینی، افسردگی، عصبانیت یا اضطراب
- اختلال در تمرکز
- صحبت در مورد افکار خودزنی، مرگ یا خودکشی
- تغییر قابل توجه در عادات غذایی
- کاهش یا افزایش قابل مشاهده وزن و اشتها
- سرکشی و قلدری
- تغییرات رفتاری
- کناره گیری ناگهانی از جامعه (انزوا)
- خشم غیر قابل کنترل
- نوسانات خلقی شدید
- افت ناگهانی در تحصیل
- و…
۵. مشاوره نوجوان در کلینیک صدرا چند جلسه است؟
این موضوع به وضعیت درمان‌جو و نوع و شدت نیاز درمانی وی و تشخیص تراپیست بستگی دارد، اما به صورت کلی معمولا بین ۳ تا ۶ ماه (کمتر یا بیشتر) طول می‌کشد. همچنین هر جلسه اتاق درمان ۶۰ دقیقه زمان می‌برد.